ruch wsteczny – w astronomii ruch rzeczywisty lub pozorny planety, planety karłowatej, Księżyca, planetoidy lub komety ze wschodu na zachód w stosunku do gwiazd stałych. Najbardziej powszechnym kierunkiem ruchu w Układzie Słonecznym, zarówno dla obrotu orbitalnego, jak i obrotu osiowego, jest ruch z zachodu na wschód (w kierunku przeciwnym do ruchu wskazówek zegara, jak widać z północnego bieguna niebieskiego); obrót lub obrót w przeciwnym kierunku jest ruchem wstecznym., Ciała Układu Słonecznego o rzeczywistych orbitach wstecznych obejmują niektóre księżyce planet zewnętrznych oraz niektóre asteroidy i komety. Z wyjątkiem obrotu Wenus, nie ma rzeczywistego ruchu wstecznego wśród planet, chociaż płaszczyzna, w której obraca się Uran i jego pięć satelitów, jest nachylona nieco ponad 90° do płaszczyzny ekliptyki, tak że ruchy te są technicznie wstecznie. Wszystkie planety wykazują pozorny ruch wsteczny, gdy znajdują się najbliżej ziemi; tzn. wydają się poruszać wstecz (ze wschodu na zachód) na tle gwiazd., Planety nadrzędne, których orbity leżą poza orbitą ziemi, wydają się cofać w opozycji, ponieważ ziemia je wyprzedza i mija. (Spośród dwóch planet, ta bliżej Słońca ma większą prędkość orbitalną.) W konsekwencji postęp planety przez Zodiak jest przerywany rocznymi pętlami lub zwrotami. Efekt jest podobny do mijania samochodu na autostradzie; obserwatorzy w szybszym samochodzie widzą, że wolniejszy samochód najwyraźniej porusza się do tyłu, gdy go wyprzedzają., Merkury i Wenus, planety podrzędne, wykazują pozorny ruch wsteczny w koniunkcji podrzędnej. Następnie przechodzą między Ziemią a Słońcem, wyprzedzając ziemię, a tym samym wydają się poruszać ze wschodu na zachód, w stosunku zarówno do Słońca, jak i gwiazd tła. W geocentrycznym systemie Ptolemejskim, ruch wsteczny Planet został wyjaśniony, używając epicykli, jako rzeczywisty ruch wsteczny; współczesna teoria heliocentryczna wyjaśnia te ruchy jako oczywiste, ze względu na względne prędkości planet na ich orbitach wokół Słońca.